Frustratie en autonomie
Frustratie en boosheid worden vaak in een kwaad daglicht geplaatst. Wij werken vanuit het idee dat frustratie een potentiele bron van levensenergie is, en cruciaal is voor creativiteit en verandering. Het vormt de fundering van ons gevoel van eigenheid en autonomie.
Vanaf het moment dat we op twee benen kunnen staan komen we in een oneindig conflict terecht met wat wel en niet is toegestaan, wat wel en niet sociaal geaccepteerd is en uiteindelijk ook wat we onszelf wel of niet toestaan in relatie tot anderen. Op enig moment in ons leven realiseren we ons ook dat de wereld verre van perfect is en dat sommigen van ons meer geluk hebben in het leven dan anderen. Hoe dan ook, het is niet alleen maar verdrietig dat je niet de liefde en aandacht krijgt die je nodig hebt, het is ook ronduit frustrerend. Het feit dat de wereld onrechtvaardig en soms wreed en angstaanjagend kan zijn is óók frustrerend.
Zelfs als we de toestand in de wereld buiten beschouwing laten, is het niet moeilijk om dichterbij zaken op te merken die je frustreren.
Op dagelijkse basis kunnen er talloze aanleidingen zijn om gefrustreerd te raken. Onze ouders, vrienden, kinderen kunnen ons het bloed onder de nagels vandaan halen. Onze regeringen, werkgevers, instituties, beleidsbeslissingen kunnen ons frustreren. Onrecht, geldgebrek, gebrek aan ontwikkelingsmogelijkheden enzovoort. De lijst is eindeloos, reden genoeg om gefrustreerd te raken.
Toch hebben velen van ons de opvatting ontwikkeld dat het onproductief is om boosheid of frustratie te ervaren. Maar ondanks die opvatting stromen we lichamelijk vol met de energie van frustratie als er iets gebeurt dat we niet willen. Dat is een lichamelijk proces wat zich buiten onze controle en soms ook buiten ons bewustzijn voltrekt.
Toch is frustratie niet het probleem. Het echte probleem is hoe we geleerd hebben om te gaan met de energie van onze frustratie. We kunnen de energie onbewust vastzetten in spanning, we kunnen onszelf of anderen beschuldigen, we kunnen ons aangepast of rebels opstellen, we kunnen angstig worden of anderen angst aanjagen, we kunnen ons terugtrekken of misschien juist iemand proberen te negeren, overtuigen, te veranderen of simpelweg buiten te sluiten. Wat we ook doen is klagen, roddelen, ruzie maken, aanvallen, schelden, verdedigen, slaan, duwen, weglopen, aanklagen, belerend toespreken, exploderen, imploderen, vermijden, depressief of cynisch worden. We kunnen ontkennen dat we boos zijn terwijl we van binnen koken. Al deze en andere manieren om met onze frustratie om te gaan zijn volkomen begrijpelijk en menselijk, voelen soms ook goed, maar zijn zelden effectief en soms zelfs ronduit beschadigend. En in onze boze gedachten vol van (zelf)rechtvaardiging hebben we weliswaar het gelijk aan ons kant, maar hebben we geen enkele toegang tot onze behoeftes, onze creativiteit, ons vermogen te luisteren naar degene op wie we boos zijn en ons probleemoplossend vermogen is volledig geblokkeerd.
Ik werk met een methode waarbij je leert om anders met je frustratie om te gaan dan je bent gewend. Waardoor je in contact komt met je eigen kracht en potentie.
Verbinding
Verbinding en afstemming staan centraal in mijn werk. Het zijn de randvoorwaarden van waaruit iemand zich kan ontwikkelen.
Elke relatie draait om het vinden van de juiste afstand tot elkaar; wat is te ver weg en wat is te dichtbij? Mensen hebben een aangeboren drang zich te verbinden met anderen. Een veilige verbinding met onszelf en belangrijke mensen om ons heen is net zo cruciaal als voedsel en een dak oven ons hoofd. Vanuit dit perspectief zijn onze reacties begrijpelijk wanneer anderen iets anders doen dan waar we behoefte aan hebben. In ieders dagelijks leven komt dit voor. Om met deze teleurstelling om te kunnen gaan ontwikkelen we allerhande strategieën. De verbinding verliezen -zelfs al is het tijdelijk- met je partner, kind, ouder, broer, zus of vriend(in) kan intense emoties oproepen: we raken overweldigd, voelen ons geïsoleerd, hulpeloos, wanhopig, trekken ons terug of we worden razend en gaan juist in de aanval. En soms is de enige manier die we kennen om de verbinding te herstellen, onszelf opgeven en opgaan in de ander. Dit voelt wellicht oké voor dat moment, maar het draagt niet bij aan een stevige basis voor de relatie.